Karina Canellakis (31) en Elim Chan (30) zijn dirigent, en, o ja, ook vrouw in een mannenwereld. Chan is de zesde vrouw die het Concertgebouworkest dirigeert sinds de oprichting dit jaar 130 jaar geleden.

Klein en tenger, maar ook krachtig en bloedserieus. Het was een feestje om in 2014 te bekijken hoe Elim Chan (Hongkong, 1986) de onverwachte winnaar werd van de belangrijke Donatella Flick Conducting Competition voor jonge dirigenten. „De relatie tussen iemands fysiek en de klank blijft iets mysterieus hè”, lacht ze in de skylounge van een hotel, gekozen om het uitzicht over Amsterdam.

„Ken je dat verhaal over dirigent Von Karajan die de repetitieruimte binnenkwam, waarop het orkest subiet van klank verschoot? Toen ik zelf met dirigeren begon dacht ik; ik ben petite, dus ik moet ter compensatie met grote gebaren dirigeren. Maar daar kreeg ik pijn van en ik ontdekte bovendien dat als ik stevig sta, schouders open, die volle klank ook wel komt. Kijk maar naar Bernard Haitink: hij kan zijn armen slap laten vallen en dan nog de diepste klank denkbaar oogsten. Maar uithoudingsvermogen en kracht zijn wel belangrijk. Ik heb een tijdje gebokst. Nu doe ik aan yoga en fietsen. Je moet je eigen lichaamstaal leren spreken om hem goed te kunnen inzetten.”

Volgende week debuteert Elim Chan voor het Koninklijk Concertgebouworkest. Ze dirigeert het jaarlijkse Koningsdagconcert, waarbij dit jaar wordt samengewerkt met popartieste Kovacs en de pianobroers Jussen. Chan is ‘hot’: na assistentschappen in Londen en Los Angeles gaat ze komend seizoen een chefschap in de luwte (bij de NorrlandsOperan in Zweden) combineren met een vast gastdirigentschap van het Royal Scottish National Orchestra. Daarnaast staan debuten bij verschillende orkesten op stapel. Maar de eerste keer voor het Concertgebouworkest heeft extra betekenis, want Amsterdam is ‘thuis’. Sinds kort woont ze er samen met de Nederlandse slagwerker Dominique Vleeshouwers. „In vergelijking met Londen is het hier heel rustig”, zegt Chan met een armgebaar naar het uitzicht. „Omdat mijn leven hectisch is en ik sowieso maar een week per maand thuis ben, vind ik dat heel prettig.”

Zweten

Bij het Concertgebouworkest zijn vrouwelijke dirigenten nog een uitzondering. Elim Chan is deze week de zesde vrouw die voor het orkest staat in 130 jaar na, Juliette Folville (1890), Catharina van Rennes (1905) Marin Alsop (2006), Susanna Mälkki (2008, 2010 en 2012) en Xian Zhang (2010 en 2014) gingen haar voor.